An toàn luôn là yêu cầu tiên quyết đối với mọi người. Khi tham gia giao thông, người lái không thể tránh được những tình huống khẩn cấp hoặc oái ăm buộc phải dừng khẩn cấp, hoặc đôi khi là theo phản xạ, quán tính. Nhưng bất cứ ai trong chúng ta đều biết rằng, dừng khẩn cấp có thể gây ra nguy hiểm như thế nào, cho người đi đường hay lẫn chính chúng ta. Vì thế, công nghệ ngày càng phát triển để phục vụ thỏa mãn nhu cầu của con người, và hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp (BA) ra đời. Hãy cùng chúng mình tìm hiểu công nghệ cho ô tô đầy hữu ích này nhé.
Hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp BA là gì?
Hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp (Brake Assist) ra mắt đầu tiên bởi hãng TRW/Lucas – Verity và Daimler – Benz từ năm 1992 đến năm 1996. Hai dòng xe đầu tiên được áp dụng hệ thống này chính là dòng xe SLK – Class và dòng xe Mercedes – Benz S – Class.
Hỗ trợ phanh là một tính năng an toàn chủ động của xe được thiết kế để giúp lái xe dừng lại nhanh hơn trong các trường hợp yêu cầu phanh khẩn cấp. Các nghiên cứu cho thấy rằng khi dừng lại khẩn cấp, khoảng một nửa số các tài xế không nhấn phanh đủ nhanh hoặc đủ mạnh để tận dụng hết lực phanh xe của họ khiến cho nhiều tình huống đáng tiếc xảy ra. Hỗ trợ phanh được thiết kế để nhận biết các dấu hiệu rõ ràng của các tình huống yêu cầu phanh khẩn cấp và cung cấp cho người lái xe thêm hỗ trợ phanh.
Hỗ trợ phanh được gọi bằng các tên khác bao gồm hỗ trợ phanh khẩn cấp (EBA) và hỗ trợ phanh dự đoán. Các cái tên khác nhau này rất có ý nghĩa vì mặc dù chúng đều có chung một mục đích nhưng lại được thiết kế khác nhau.
Khi nào hỗ trợ phanh hữu ích?
Theo chuyên mục Công nghệ tìm hiểu, hỗ trợ phanh trở nên rất hữu ích trong bất cứ trường hợp nào khi mà người lái xe phải phanh thật nhanh để dừng khẩn cấp. Hỗ trợ phanh thường hoạt động kết hợp với hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) để giúp phanh hiệu quả nhất có thể phòng tránh bị khóa bánh xe. Có rất nhiều tình huống tương đối phổ biến khiến chúng ta phải phanh gấp như:
Một người đi xe đạp hoặc xe máy mất thăng bằng và đột nhiên ngoặt mạnh trước xe của bạn.
Một con vật lớn chạy ra đường, buộc bạn phải dừng khẩn cấp.
Bắt gặp một dòng xe ngược chiều khác bất ngờ trên đường dốc, bạn phải phanh thật nhanh.
Cấu tạo của hệ thống hỗ trợ phanh
Hệ thống hỗ trợ phanh (BA) bao gồm cảm biến tốc độ, nam châm, cảm biến mở, khoang công tác, bộ xử lý trung tâm, bàn phanh, xi-lanh phanh chính, khoang chân không.
Trên một thử nghiệm thực tế cho chúng ta thấy rằng, trên một đoạn đường chạy thử với điều kiện vận 100 km/h như nhau, cùng một loại xe, chạy song song trên cùng một điều kiện đường, xe được trang bị hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp dừng lại trước hệ thống phanh truyền thống 30m. Chỉ với khoảng cách này, đã tạo ra rất nhiều khác biệt rất lớn, đặc biệt đối với các tình huống mang tính nguy hiểm.
Hỗ trợ phanh hoạt động như thế nào?
Theo Cơ quan Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc Gia (NHTSA) tại Hoa Kỳ, các hệ thống hỗ trợ phanh thuộc hai loại chung: điện tử và cơ khí. Sự khác biệt chính giữa hai loại này chính là phương pháp được sử dụng để phân biệt phanh hoảng loạn với phanh thông thường.
Hệ thống hỗ trợ phanhđiện tử sử dụng bộ điều khiển (ECU) để so sánh các trường hợp cần phanh khẩn cấp với ngưỡng cài đặt trước. Nếu người lái đẩy phanh đủ mạnh và đủ nhanh để vượt qua ngưỡng này, ECU sẽ xác định rằng đây là trường hợp khẩn cấp và tăng cường lực phanh. Nhiều trong số các hệ thống này có khả năng thích ứng, điều đó có nghĩa là chúng sẽ biên dịch thông tin về kiểu phanh đặc biệt của trình điều khiển và điều chỉnh các ngưỡng để đảm bảo độ chính xác cao nhất trong việc phát hiện các tình huống khẩn cấp. Các phương tiện lái xe hiện đại (tức là các phương tiện có ECU) đủ điều kiện để cài đặt hỗ trợ phanh điện tử.
Các phương tiện cũ không có ECU có thể có hệ thống hỗ trợ phanh cơ. Các hệ thống cơ khí cũng sử dụng các ngưỡng cài đặt sẵn, nhưng chúng được đặt một cách cơ học.
Điều này có nghĩa là chúng không thích ứng với các trình điều khiển riêng lẻ. Các hệ thống này bao gồm một cơ chế khóa kích hoạt khi hành trình van – liên quan trực tiếp đến việc đạp bàn đạp phanh được bao xa – vượt qua điểm tới hạn. Khi ngưỡng này được thông qua, cơ cấu khóa sẽ chuyển nguồn năng lượng phanh từ van pít tông phanh sang bộ trợ lực phanh, cung cấp hỗ trợ phanh. ‘
Hỗ trợ phanh hiệu quả như thế nào?
Những lợi ích dự kiến của hệ thống hỗ trợ phanh là rất nhiều, đặc biệt là các loại tình huống mà hỗ trợ phanh được thiết kế để giải quyết. Các nghiên cứu cho thấy hỗ trợ phanh hỗ trợ hiệu quả để ngăn ngừa và giảm mức độ nghiêm trọng của một số loại tai nạn xe cộ. Ví dụ, NHTSA đã tìm thấy khoảng cách dừng giảm tới mười feet khi hỗ trợ phanh tham gia vào dừng khẩn cấp. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu từ Pháp ước tính rằng hỗ trợ phanh sẽ giảm thương tích khoảng 11% của tất cả các vụ tai nạn và giảm tổng số ca tử vong trên đường từ 6,5% đến 9%.
Liệu hỗ trợ phanh có hạn chế nào không?
Tất nhiên là có. Cũng như các công nghệ an toàn khác dành cho xe ô tô, việc tận dụng tối đa khả năng hỗ trợ phanh đòi hỏi người lái xe phải hiểu mục đích và hạn chế của hệ thống này. Cả hai hệ thống hỗ trợ phanh điện tử và cơ học chỉ kích hoạt trên cơ sở các lệnh phanh điều khiển. Nếu có dấu hiệu hoảng loạn phanh, hỗ trợ phanh sẽ tham gia để cung cấp hỗ trợ dừng khẩn cấp. Tuy nhiên, các hành động phanh không phù hợp, không rõ ràng hoặc bị trì hoãn có thể dẫn đến hỗ trợ phanh hoặc không kích hoạt hoặc không cung cấp tất cả các hỗ trợ có sẵn.
Điều đầu tiên cần nhớ là hỗ trợ phanh không có cách nào nhìn thấy chướng ngại vật phía trước: nó không thể quét các mối nguy tiềm ẩn và không thể cảnh báo người lái xe về bất kỳ nguy hiểm nào. Do đó, những người lái xe phải liên tục cảnh giác bằng cách chú ý cẩn thận trên đường và tránh các hành vi có thể khiến việc xác định và phản ứng với các chướng ngại vật trở nên khó khăn hơn và chậm hơn, như lái xe quá tốc độ, lái xe mệt mỏi và mất tập trung.
Ngoài ra, những người điều khiển xe cần phải lưu ý đến các ngưỡng cài đặt sẵn trong cả hệ thống hỗ trợ phanh điện tử và cơ học. Điều này là để đảm bảo rằng hỗ trợ phanh không tham gia khi không cần thiết. Tuy nhiên, nhiều lái xe không quen với việc áp dụng phanh đủ mạnh và đủ nhanh để vượt quá các ngưỡng này và kích hoạt hỗ trợ phanh. Để tận dụng tối đa khả năng hỗ trợ phanh, người điều khiển xe phải sử dụng phanh một cách mạnh mẽ và dứt khoát ngay khi nhận ra cần dừng khẩn cấp.
Hỗ trợ phanh trở nên phổ biến
Hỗ trợ phanh (BA) được giới thiệu lần đầu tiên trên các loại xe cao cấp của châu Âu vào năm 1996. Kể từ đó,hệ thống hỗ trợ phanh đã trở nên rất phổ biến ở Úc và châu Âu, nơi nó được xem là tiêu chuẩn trên phần lớn các loại xe mới. Ở Bắc Mỹ, hỗ trợ phanh phổ biến chậm hơn để tiếp cận thị trường xe. Tuy nhiên, hiện nay gần như bất cứ nhà sản xuất xe nào cũng cung cấp hệ thống hỗ trợ phanh như một tính năng tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho người điều khiển xe.
Phía trên là những thông tin chúng mình đã tổng hợp được để đem đến những kiến thức bổ ích về hệ thống hỗ trợ phanh khẩn cấp đến bạn. Hy vọng bạn có những giây phút đọc bài hữu ích với bài viết này.
